>> check www.sportvisserijnederland.nl voor het laatste nieuws
VISNIEUWS
>> Sportvissers gezocht!
>> MEERVALONDERZOEK MIGRATIEKNELPUNTEN
>> SLUITING AALVISSERIJ VERLENGD
>> zORGEN OVER ZEEBAARSBEHEER
>> gratis cursus WEDSTRIJDCONTROLEUR
foto: Olvin van Keeken
Het onderzoek van Wageningen Marine Research brengt onder meer in beeld hoeveel sportvissers ons land telt.
xxxx
GEZOCHT!
Wageningen Marine Research (onderdeel van Wageningen Universiteit) doet in 2024-2025 voor de achtste keer grootschalig onderzoek naar de recreatieve visserij in Nederland. Jij kan daar als sportvisser een belangrijke bijdrage aan leveren. Het maakt niet uit of je veel of weinig vist, dit op zoet of zout doet, man of vrouw, jong dan wel oud bent. Iedereen die wel eens vist, kan meedoen!
Van de deelnemers aan het onderzoek wordt verwacht dat zij van maart 2024 tot en met februari 2025 bijhouden hoe vaak ze vissen, welke vissoorten ze vangen, hoeveel ze daarvan terugzetten en hoeveel er voor eigen consumptie mee naar huis worden genomen. Hiervoor krijg je een pakket met instructies en een logboek. Ook kun je elke maand via een online link je vangstgegevens doorgeven. Daarbij kun je kiezen voor een korte of lange vragenlijst. Bij die laatste versie geef je onder andere de lengte van de gevangen vissen door en details over je vistrips zoals het gebruik van lood en loodvervangers.
MELD JE SNEL AAN
Heb je interesse om mee te doen? Meld je dan voor 20 februari aan via survey.kantar.nl/visserij of via de QR code. Dan krijg je meteen een aantal vragen gesteld om een beeld te krijgen van jouw sportvisserij (leeftijd, geslacht, aantal vistrips per jaar, etc.). Dit profiel wordt gebruikt om de resultaten later te kunnen wegen. De resultaten zullen anoniem worden geanalyseerd en zijn niet te herleiden naar individuen. Wanneer je het hele jaar meedoet aan het onderzoek ontvang je een cadeaubon van 10 euro. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Anna Winter (anna-marie.winter@wur.nl) en/of Tessa van der Hammen (tessa.vanderhammen@wur.nl).
Waardenburg Ecology, Wageningen Marine Research en Sportvisserij Nederland zijn een onderzoek gestart naar het gedrag van meerval rond migratieknelpunten. De vraag is of zeldzame trekvissen – zoals zalm en rivierprik – bij een stuw extra gevaar lopen om ten prooi te vallen aan meervallen. Of eten die predatoren daar juist invasieve exoten op?
De Europese meerval (Siluris glanis) is bezig met een opmars in Nederland. Er zijn aanwijzingen dat deze predator vismigratieknelpunten opzoekt om te foerageren. Dit kan effect hebben op beschermde trekvissoorten (aal, zalm, zeeforel en zeeprik) en invasieve exoten (wolhandkrabben, grondels en rivierkreeften). Om vast te stellen in welke mate deze beleidsrelevante soorten worden gepredeerd voeren Sportvisserij Nederland, Waardenburg Ecology en Wageningen Marine Research samen een veldstudie uit bij de waterkrachtcentrale van Lith aan de Maas.
VIER PERIODEN
Het onderzoek spitst zich op vier perioden: september/oktober (schieraal migratie), maart/april (zalm/zeeforel smolt migratie), juni/juli (zeeprik migratie) en augustus (geen migratiepiek van de voornoemde soorten, deze periode dient als referentie). In die maanden wordt de maaginhoud onderzocht van met de hengel en fuiken gevangen meervallen. In die laatste vangtuigen wordt ook het relatieve aanbod van trekvissoorten gemonitord zodat de impact van de predatie kan worden geduid. Bovendien worden meervallen gezenderd zodat met een netwerk van ontvangers hun gedrag in kaart kan worden gebracht. Dit met als doel om te zien of zij dit aanpassen aan de aan- en afwezigheid van bepaalde trekvissoorten.
DRIE BELEIDSSPOREN
Eind vorig jaar startte het onderzoek reeds, maar door de hoge waterstanden in het najaar van 2023 waren de vangsten beperkt. Dit jaar gaan de driepartijen verder met de bemonsteringen. Met de resultaten die daar uit naar voren komen kan een beeld worden verkregen in hoeverre de Europese meerval effect heeft op trekvissoorten en exoten. Dat is van belang gezien er hier beleidsmatig drie zaken aan elkaar raken: beleid ter bescherming van trekvissen, beleid ter bescherming van de Europese meerval en maatregelen rondom de bestrijding van invasieve exoten.
foto: janny bosman
In 2024 mag er zowel aan de kust als op zee gedurende zes maanden niet op schieraal en glasaal worden gevist. Dit verbod geldt voor beroeps- en sportvissers. Het besluit van de EU-lidstaten is bedoeld om de in zwaar weer verkerende palingstand te beschermen.
De aalpopulatie in Europa verkeert in zeer kritieke toestand. Daarom is de visserij op de binnenwateren en de zee in Nederland al gesloten gedurende drie maanden per jaar. In het nieuwe EU visserijakkoord wordt deze periode aan de kust en op zee verlengd naar zes maanden. Dat omvat de huidige gesloten periode van september tot en met november en drie extra maanden die Nederland binnen de gestelde voorwaarden zelf kan invullen. Voor de sportvisserij verandert er niets aangezien de georganiseerde hengelsport al in 2009 besloot om een terugzetplicht voor aal in te voeren. Dit meeneemverbod blijft gehandhaafd vanwege de nog altijd zeer zorgwekkende toestand van de aal.
ZEER ZORGWEKKEND
Data van onderzoekers wijzen uit dat de aanwas van jonge aal (glasaal) onverminderd dramatisch laag blijft. Voor de Noordzeeregio is die met een geschatte 0.4 % van de referentiewaarde (de periode 1960-1979) dit jaar zelfs de laagste ooit. Ondanks de herstelmaatregelen die in 2007 in EU-verband zijn afgesproken, is er sindsdien geen noemenswaardige vooruitgang geboekt in het herstel van de Europese aalpopulatie. Waar wetenschappers al vanaf 2003 pleiten voor nulvangsten in alle habitats en voor alle doeleinden (ook de uitzet van glasaal en aquacultuur), hebben tot dusver alleen Ierland en Slovenië een algeheel visverbod op aal ingesteld.
>> CURSUSDATA
6 februari, Drachten
13 februari, Steenwijk
27 februari, Bilthoven
5 maart, Bilthoven
Schrijf je snel in voor de cursus op www.sportvisserijnederland.nl (onder het tabblad Wedstrijden).
WEDSTRIJDCONTROLEUR
Op 29 en 30 juni vindt aan het Prinses Martgrietkanaal in Spannenburg het EK Dobbervissen plaats. In verband met de organisatie van dit internationale toernooi maakt Sportvisserij Nederland extra werk van het werven van wedstrijdcontroleurs. Dat gebeurt zowel in het noorden van het land, als op kantoor in Bilthoven.
Het is belangrijk dat een groot internationaal evenement als het EK Dobbervissen soepel, eerlijk en volgens de regels verloopt. Daarom zijn voldoende gecertificeerde wedstrijdcontroleurs heel belangrijk. Om dit jaar bij het EK in Spannenburg genoeg vrijwilligers in te kunnen zetten biedt Sportvisserij Nederland de gratis Cursus Wedstrijdcontroleur aan. Tijdens deze eendaagse avondcursus leer je werken met de wedstrijdreglementen voor de verschillende nationale zoetwaterwedstrijden (Top Teamcompetities, Open NK’s en Clubkampioenschap). Ook krijg je uitleg over het takenpakket van een controleur bij een viswedstrijd, waar je precies op moet letten, hoe je met de deelnemers communiceert en hoe je aan het einde van de wedstrijd de weging van de gevangen vis op een correcte wijze uitvoert.
HUISWERK EN EXAMEN
Om dit traject voortvarend te starten is een huiswerkprogramma ontwikkeld dat je voorafgaand aan de cursus zelfstandig doorloopt. Dit onderdeel behandelt de basiskennis die je als wedstrijdcontroleur nodig hebt. Voordat je aan de cursusavond kunt deelnemen, dien je het bijbehorende online examen met goed gevolg af te leggen. Indien je de toets met goed resultaat hebt afgelegd en deelneemt aan de cursusavond, ontvang je een wedstrijdcontroleurspas en kleding (jas en polo). Uiteraard word je als gecertificeerde wedstrijdcontroleur door Sportvisserij Nederland ook uitgenodigd om te assisteren bij de door ons georganiseerde nationale-en internationale wedstrijden. Deze cursus door vrijwilligers van Sportvisserij Nederland en de aangesloten hengelsportverenigingen en -federaties gratis te volgen.
foto: janny bosman
ZEEBAARSBEHEER
De European Anglers Alliance (EAA) en Sportvisserij Nederland maken zich grote zorgen over de maatregelen inzake het zeebaarsbeheer en de manier waarop deze tot stand komen. De huidige rekenmethodes en visserijadviezen die daar uit voortvloeien hebben een dusdanig grote onzekerheidsfactor in zich dat die catastrofale gevolgen kan hebben voor het zeebaarsbestand.
Voor 2024 zijn op basis van advies van ICES (Internationale Raad voor Onderzoek der Zee) voor zeebaars iets lagere vangstquota vastgesteld door de Europese Raad van Visserijministers. Dit zogenaamde Maximum Sustainable Yield advies zou leiden tot een afname van het paaibestand met 7,7%. “Wij zijn van mening dat het bestand minimaal gelijk moet blijven”, zegt David Vertegaal namens de EAA en Sportvisserij Nederland. “De aanwas is al sinds 2015 laag en het huidige bestand zit nog altijd onder het niveau dat veilig wordt geacht. Dan moet je het voorzorgsprincipe aanhouden en de vangsten fors naar beneden bijstellen.”
GROTE ONZEKERHEID
Met de huidige maatregelen vaart de Visserijcommissie volgens Vertegaal te scherp aan de wind. “Er worden nu quota bepaald in weerwil van onduidelijkheid over het paaibestand. De voorspellingen hebben als gevolg van een niet goed functionerend rekenmodel een te grote onzekerheidsmarge. De bestandschattingen zijn dus ook breed interpretabel. De betrouwbaarheidsinterval is zo groot dat het alle kanten op kan – ook de verkeerde. Mogelijk zit het bestand nu al onder de kritische waarde die noodmaatregelen rechtvaardigt. Dan zou een 8% reductie van het paaibestand catastrofaal blijken en bestaat het reële risico dat het bestand instort.”
BEHOEDZAME BENADERING
In plaats van onverantwoord veel risico te nemen pleiten de EAA en Sportvisserij Nederland juist voor een veel behoedzamere benadering bij het bestandsbeheer. “Het Europese zeebaarsbestand is nadat het tien jaar geleden instortte nog lang niet in veilige haven. Dit herstelt zeer traag en dan past het niet om vrijwel op dezelfde voet verder te gaan. Wat ons betreft moet er dus stevig worden gesneden in de quota (met 50%) om extra veiligheidsmarges in te bouwen. Verder moet er snel werk worden gemaakt van een goed functionerend en betrouwbaar rekenmodel dat wordt gevoed met de juiste data. Alleen zo worden visbestanden robuuster en dus meer schokbestendig.”
Voor de recreatieve zeebaarsvisserij gelden in 2024 dezelfde regels als vorig jaar. Dit betekent een gesloten tijd van 1 februari tot en met 31 maart en daarvoor en -na een bag limit van maximaal twee zeebaarzen per dag (waarbij de minimummaat van 42 centimeter moet worden gerespecteerd). “Uiteraard zien wij ook dat het noodzakelijk is dat er minder zeebaars wordt aangeland”, zegt Vertegaal. “Maar daar staat de hengelsport wat ons betreft niet als eerste voor aan de lat. De vangstquota van de beroepsvisserij zijn de afgelopen drie jaar telkens verhoogd, terwijl er voor de sportvisserij niets mogelijk was. Dan is het logisch dat het last in, first out principe wordt toegepast als er in de quota wordt gesneden.”
>> zORGEN OVER ZEEBAARSBEHEER
>> gratis cursus WEDSTRIJDCONTROLEUR
>> SLUITING AALVISSERIJ VERLENGD
>> MEERVALONDERZOEK MIGRATIEKNELPUNTEN
>> Sportvissers gezocht!
VISNIEUWS
>> check www.sportvisserijnederland.nl voor het laatste nieuws
Van de deelnemers aan het onderzoek wordt verwacht dat zij van maart 2024 tot en met februari 2025 bijhouden hoe vaak ze vissen, welke vissoorten ze vangen, hoeveel ze daarvan terugzetten en hoeveel er voor eigen consumptie mee naar huis worden genomen. Hiervoor krijg je een pakket met instructies en een logboek. Ook kun je elke maand via een online link je vangstgegevens doorgeven. Daarbij kun je kiezen voor een korte of lange vragenlijst. Bij die laatste versie geef je onder andere de lengte van de gevangen vissen door en details over je vistrips zoals het gebruik van lood en loodvervangers.
MELD JE SNEL AAN
Heb je interesse om mee te doen? Meld je dan voor 20 februari aan via survey.kantar.nl/visserij of via de QR code. Dan krijg je meteen een aantal vragen gesteld om een beeld te krijgen van jouw sportvisserij (leeftijd, geslacht, aantal vistrips per jaar, etc.). Dit profiel wordt gebruikt om de resultaten later te kunnen wegen. De resultaten zullen anoniem worden geanalyseerd en zijn niet te herleiden naar individuen. Wanneer je het hele jaar meedoet aan het onderzoek ontvang je een cadeaubon van 10 euro. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Anna Winter (anna-marie.winter@wur.nl) en/of Tessa van der Hammen (tessa.vanderhammen@wur.nl).
Wageningen Marine Research (onderdeel van Wageningen Universiteit) doet in 2024-2025 voor de achtste keer grootschalig onderzoek naar de recreatieve visserij in Nederland. Jij kan daar als sportvisser een belangrijke bijdrage aan leveren. Het maakt niet uit of je veel of weinig vist, dit op zoet of zout doet, man of vrouw, jong dan wel oud bent. Iedereen die wel eens vist, kan meedoen!
GEZOCHT!
Waardenburg Ecology, Wageningen Marine Research en Sportvisserij Nederland zijn een onderzoek gestart naar het gedrag van meerval rond migratieknelpunten. De vraag is of zeldzame trekvissen – zoals zalm en rivierprik – bij een stuw extra gevaar lopen om ten prooi te vallen aan meervallen. Of eten die predatoren daar juist invasieve exoten op?
De Europese meerval (Siluris glanis) is bezig met een opmars in Nederland. Er zijn aanwijzingen dat deze predator vismigratieknelpunten opzoekt om te foerageren. Dit kan effect hebben op beschermde trekvissoorten (aal, zalm, zeeforel en zeeprik) en invasieve exoten (wolhandkrabben, grondels en rivierkreeften). Om vast te stellen in welke mate deze beleidsrelevante soorten worden gepredeerd voeren Sportvisserij Nederland, Waardenburg Ecology en Wageningen Marine Research samen een veldstudie uit bij de waterkrachtcentrale van Lith aan de Maas.
VIER PERIODEN
Het onderzoek spitst zich op vier perioden: september/oktober (schieraal migratie), maart/april (zalm/zeeforel smolt migratie), juni/juli (zeeprik migratie) en augustus (geen migratiepiek van de voornoemde soorten, deze periode dient als referentie). In die maanden wordt de maaginhoud onderzocht van met de hengel en fuiken gevangen meervallen. In die laatste vangtuigen wordt ook het relatieve aanbod van trekvissoorten gemonitord zodat de impact van de predatie kan worden geduid. Bovendien worden meervallen gezenderd zodat met een netwerk van ontvangers hun gedrag in kaart kan worden gebracht. Dit met als doel om te zien of zij dit aanpassen aan de aan- en afwezigheid van bepaalde trekvissoorten.
DRIE BELEIDSSPOREN
Eind vorig jaar startte het onderzoek reeds, maar door de hoge waterstanden in het najaar van 2023 waren de vangsten beperkt. Dit jaar gaan de driepartijen verder met de bemonsteringen. Met de resultaten die daar uit naar voren komen kan een beeld worden verkregen in hoeverre de Europese meerval effect heeft op trekvissoorten en exoten. Dat is van belang gezien er hier beleidsmatig drie zaken aan elkaar raken: beleid ter bescherming van trekvissen, beleid ter bescherming van de Europese meerval en maatregelen rondom de bestrijding van invasieve exoten.
MIGRATIEKNELPUNTEN
foto: janny bosman
In 2024 mag er zowel aan de kust als op zee gedurende zes maanden niet op schieraal en glasaal worden gevist. Dit verbod geldt voor beroeps- en sportvissers. Het besluit van de EU-lidstaten is bedoeld om de in zwaar weer verkerende palingstand te beschermen.
De aalpopulatie in Europa verkeert in zeer kritieke toestand. Daarom is de visserij op de binnenwateren en de zee in Nederland al gesloten gedurende drie maanden per jaar. In het nieuwe EU visserijakkoord wordt deze periode aan de kust en op zee verlengd naar zes maanden. Dat omvat de huidige gesloten periode van september tot en met november en drie extra maanden die Nederland binnen de gestelde voorwaarden zelf kan invullen. Voor de sportvisserij verandert er niets aangezien de georganiseerde hengelsport al in 2009 besloot om een terugzetplicht voor aal in te voeren. Dit meeneemverbod blijft gehandhaafd vanwege de nog altijd zeer zorgwekkende toestand van de aal.
ZEER ZORGWEKKEND
Data van onderzoekers wijzen uit dat de aanwas van jonge aal (glasaal) onverminderd dramatisch laag blijft. Voor de Noordzeeregio is die met een geschatte 0.4 % van de referentiewaarde (de periode 1960-1979) dit jaar zelfs de laagste ooit. Ondanks de herstelmaatregelen die in 2007 in EU-verband zijn afgesproken, is er sindsdien geen noemenswaardige vooruitgang geboekt in het herstel van de Europese aalpopulatie. Waar wetenschappers al vanaf 2003 pleiten voor nulvangsten in alle habitats en voor alle doeleinden (ook de uitzet van glasaal en aquacultuur), hebben tot dusver alleen Ierland en Slovenië een algeheel visverbod op aal ingesteld.
>> CURSUSDATA
6 februari, Drachten
13 februari, Steenwijk
27 februari, Bilthoven
5 maart, Bilthoven
Schrijf je snel in voor de cursus op www.sportvisserijnederland.nl (onder het tabblad Wedstrijden).
Op 29 en 30 juni vindt aan het Prinses Martgrietkanaal in Spannenburg het EK Dobbervissen plaats. In verband met de organisatie van dit internationale toernooi maakt Sportvisserij Nederland extra werk van het werven van wedstrijdcontroleurs. Dat gebeurt zowel in het noorden van het land, als op kantoor in Bilthoven.
Het is belangrijk dat een groot internationaal evenement als het EK Dobbervissen soepel, eerlijk en volgens de regels verloopt. Daarom zijn voldoende gecertificeerde wedstrijdcontroleurs heel belangrijk. Om dit jaar bij het EK in Spannenburg genoeg vrijwilligers in te kunnen zetten biedt Sportvisserij Nederland de gratis Cursus Wedstrijdcontroleur aan. Tijdens deze eendaagse avondcursus leer je werken met de wedstrijdreglementen voor de verschillende nationale zoetwaterwedstrijden (Top Teamcompetities, Open NK’s en Clubkampioenschap). Ook krijg je uitleg over het takenpakket van een controleur bij een viswedstrijd, waar je precies op moet letten, hoe je met de deelnemers communiceert en hoe je aan het einde van de wedstrijd de weging van de gevangen vis op een correcte wijze uitvoert.
HUISWERK EN EXAMEN
Om dit traject voortvarend te starten is een huiswerkprogramma ontwikkeld dat je voorafgaand aan de cursus zelfstandig doorloopt. Dit onderdeel behandelt de basiskennis die je als wedstrijdcontroleur nodig hebt. Voordat je aan de cursusavond kunt deelnemen, dien je het bijbehorende online examen met goed gevolg af te leggen. Indien je de toets met goed resultaat hebt afgelegd en deelneemt aan de cursusavond, ontvang je een wedstrijdcontroleurspas en kleding (jas en polo). Uiteraard word je als gecertificeerde wedstrijdcontroleur door Sportvisserij Nederland ook uitgenodigd om te assisteren bij de door ons georganiseerde nationale-en internationale wedstrijden. Deze cursus door vrijwilligers van Sportvisserij Nederland en de aangesloten hengelsportverenigingen en -federaties gratis te volgen.
WEDSTRIJDCONTROLEUR
ZEEBAARSBEHEER
De European Anglers Alliance (EAA) en Sportvisserij Nederland maken zich grote zorgen over de maatregelen inzake het zeebaarsbeheer en de manier waarop deze tot stand komen. De huidige rekenmethodes en visserijadviezen die daar uit voortvloeien hebben een dusdanig grote onzekerheidsfactor in zich dat die catastrofale gevolgen kan hebben voor het zeebaarsbestand.
Voor 2024 zijn op basis van advies van ICES (Internationale Raad voor Onderzoek der Zee) voor zeebaars iets lagere vangstquota vastgesteld door de Europese Raad van Visserijministers. Dit zogenaamde Maximum Sustainable Yield advies zou leiden tot een afname van het paaibestand met 7,7%. “Wij zijn van mening dat het bestand minimaal gelijk moet blijven”, zegt David Vertegaal namens de EAA en Sportvisserij Nederland. “De aanwas is al sinds 2015 laag en het huidige bestand zit nog altijd onder het niveau dat veilig wordt geacht. Dan moet je het voorzorgsprincipe aanhouden en de vangsten fors naar beneden bijstellen.”
GROTE ONZEKERHEID
Met de huidige maatregelen vaart de Visserijcommissie volgens Vertegaal te scherp aan de wind. “Er worden nu quota bepaald in weerwil van onduidelijkheid over het paaibestand. De voorspellingen hebben als gevolg van een niet goed functionerend rekenmodel een te grote onzekerheidsmarge. De bestandschattingen zijn dus ook breed interpretabel. De betrouwbaarheidsinterval is zo groot dat het alle kanten op kan – ook de verkeerde. Mogelijk zit het bestand nu al onder de kritische waarde die noodmaatregelen rechtvaardigt. Dan zou een 8% reductie van het paaibestand catastrofaal blijken en bestaat het reële risico dat het bestand instort.”
BEHOEDZAME BENADERING
In plaats van onverantwoord veel risico te nemen pleiten de EAA en Sportvisserij Nederland juist voor een veel behoedzamere benadering bij het bestandsbeheer. “Het Europese zeebaarsbestand is nadat het tien jaar geleden instortte nog lang niet in veilige haven. Dit herstelt zeer traag en dan past het niet om vrijwel op dezelfde voet verder te gaan. Wat ons betreft moet er dus stevig worden gesneden in de quota (met 50%) om extra veiligheidsmarges in te bouwen. Verder moet er snel werk worden gemaakt van een goed functionerend en betrouwbaar rekenmodel dat wordt gevoed met de juiste data. Alleen zo worden visbestanden robuuster en dus meer schokbestendig.”
Voor de recreatieve zeebaarsvisserij gelden in 2024 dezelfde regels als vorig jaar. Dit betekent een gesloten tijd van 1 februari tot en met 31 maart en daarvoor en -na een bag limit van maximaal twee zeebaarzen per dag (waarbij de minimummaat van 42 centimeter moet worden gerespecteerd). “Uiteraard zien wij ook dat het noodzakelijk is dat er minder zeebaars wordt aangeland”, zegt Vertegaal. “Maar daar staat de hengelsport wat ons betreft niet als eerste voor aan de lat. De vangstquota van de beroepsvisserij zijn de afgelopen drie jaar telkens verhoogd, terwijl er voor de sportvisserij niets mogelijk was. Dan is het logisch dat het last in, first out principe wordt toegepast als er in de quota wordt gesneden.”
